INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Alfons Walenty Kühn      Alfons Walenty Kühn, wizerunek na podstawie fotografii.

Alfons Walenty Kühn  

 
 
Biogram został opublikowany w 1971 r. w XVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kühn Alfons Walenty, pseud. Sierakowski, Wiesław (1879–1944), inżynier elektryk, pedagog, minister komunikacji. Ur. 14 II w Przejmach w pow. przasnyskim, syn Edmunda i Zofii Erlickiej. Ukończył w r. 1896 szkołę realną w Warszawie, gdzie należał do szkolnych organizacji niepodległościowych, a w r. 1903 studia elektrotechniczne na politechnice w Darmsztadzie, gdzie działał w stowarzyszeniu »Polska Czytelnia Akademicka«. Był także członkiem i prezesem sekcji darmsztadzkiej Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich (pseud. Sierakowski), członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (pseud. Wiesław), członkiem Stronnictwa Demokratycznego i Radykałów Narodowych. W r. 1903 rozpoczął pracę w magistracie warszawskim jako inżynier budowlany i uzyskał z czasem stanowisko naczelnika Wydziału Budownictwa. Nadto w r. 1915 był komisarzem Straży Obywatelskiej. W r. 1918 został dyrektorem tramwajów miejskich. Podczas wojny 1920 r. działał jako komisarz transportowy Rady Obrony Stolicy. Od 27 VI 1928 do 5 IX 1932 r. był ministrem komunikacji, piastując równocześnie w okresie od 20 III do 1 VII 1932 r. tekę ministra robót publicznych; dymisja K-a ze stanowiska ministra komunikacji została spowodowana głównie trudnościami, z jakimi spotkała się dalsza budowa linii Górny Śląsk – Gdynia. W jesieni 1932 r. objął z powrotem funkcję dyrektora tramwajów miejskich. Jako dyrektor tramwajów położył duże zasługi dla rozbudowy warszawskiej komunikacji tramwajowej; pozostał na tym stanowisku do r. 1933. W kadencji 1930–4 r. był posłem do Sejmu z listy państwowej Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. W grudniu 1934 r., w związku z procesem między zarządem miejskim a Towarzystwem Elektryczności, został ustanowiony zarządcą sądowym Elektrowni Warszawskiej, a po przejęciu elektrowni przez gminę m. Warszawy, w r. 1936 jej dyrektorem naczelnym; pełnił tę funkcję do r. 1942, gdy musiał ustąpić na żądanie okupanta. K. był również w l. 1917–25 wykładowcą w Wyższej Szkole Handlowej (potem Szkoła Główna Handlowa) przedmiotu: przedsiębiorstwa komunalne, a w 1927–39 przedmiotu: przedsiębiorstwa użyteczności publicznej.

Na wszystkich odcinkach K. rozwinął szeroką działalność. W r. 1907 był członkiem pierwszego zarządu Koła Elektrotechników przy Stowarzyszeniu Techników w Warszawie, w 1912 należał do prezydium Zjazdu Elektrotechników Polskich w Krakowie (odbytego w ramach VI Zjazdu Techników Polskich), w 1915 wchodził w skład grupy mechaniczno-elektrotechnicznej Komisji Politechnicznej Towarzystwa Kursów Naukowych, która przygotowała utworzenie Politechniki Warszawskiej. W r. 1917 był jednym z inicjatorów i przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Nadzwycz. VII Zjazdu Techników Polskich w Warszawie, na którym wygłosił referat Współczesne metody elektryfikacji krajów, a w 1919 uczestniczył (jako delegat magistratu m. Warszawy) w I Zjeździe Elektrotechników Polskich, na którym powołano do życia Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP). Był jednym z najczynniejszych działaczy SEP, m. in. był członkiem komisji rewizyjnej, wchodził w skład pierwszego komitetu redakcyjnego organu SEP „Przegląd Elektrotechniczny” od chwili jego utworzenia w r. 1919. W l. 1933–4 i 1935–6 był prezesem SEP, a w l. 1934–5 wiceprezesem. Jako prezes przyczynił się do powołania w r. 1933 przy SEP Biura Znaku Przepisowego, pierwszego w kraju organu kontroli jakości wyrobów elektrotechnicznych. W l. 1925–6 był K. z ramienia Ministerstwa Robót Publicznych członkiem Państwowej Rady Elektrycznej, utworzonej w r. 1922 jako ciało opiniodawcze w sprawach elektryfikacji kraju i gospodarki elektrycznej. Oprócz tego K. był prezesem zarządu Związku Przedsiębiorstw Tramwajowych i Kolei Dojazdowych w Polsce (od 1927 Związek Przedsiębiorstw Komunikacyjnych w Polsce), w ramach którego już w r. 1925 rozważano sprawę budowy metra w Warszawie. Był też członkiem zarządu Międzynarodowego Związku Tramwajów i Kolei Dojazdowych (Union Internationale de Tramvays, de Chemins de Fer d’Intérêt Local et de Transports Publics Automobiles) w Brukseli, z którego ramienia wydał sprawozdania z XX i XXIV międzynarodowego kongresu w sprawach tramwajów, kolei dojazdowych i komunikacji autobusowej (1926, 1934). Był prezesem Związku Polskich Zrzeszeń Technicznych, rady głównej Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, zarządu głównego Polskiego Czerwonego Krzyża. Należał do Koła Darmsztadczyków przy Stowarzyszeniu Techników Polskich w Warszawie (założonego w r. 1924).

K. ogłosił liczne artykuły na łamach „Przeglądu Technicznego” (w dodatku „Elektrotechnika” po r. 1911), w „Przeglądzie Elektrotechnicznym” (m. in. o zdobyczach polskiego przemysłu elektrotechnicznego, o dziejach elektrowni warszawskiej i in.), w czasopismach „Światło i Siła” i „Samorząd Miejski” oraz w książce „Technika w gospodarce miejskiej” (1918). Kilka prac wydał w postaci odrębnych broszur, np. O indukcyjnych miernikach elektryczności (wspólnie z L. Fatersonem, W. 1905), Przemysł elektrotechniczny i elektryfikacja ziem polskich (W. 1915) oraz Elektrownie publiczne i oświetlenie ulic (W. 1916). Ponadto opublikował pracę Rola przedsiębiorstw w samorządzie Warszawy (W. 1934), umieścił wspomnienie w księdze pamiątkowej poświęconej jego koledze ze studiów politechnicznych w Darmsztadzie, prof. Stanisławowi Odrowążowi Wysockiemu (1932) i był redaktorem i współautorem pracy zbiorowej pt. „W sprawie elektryfikacji Polski” (W. 1919). K. miał liczne odznaczenia, ordery polskie i zagraniczne, m. in.: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Niepodległości, Order Korony Włoskiej I kl., Korony Belgijskiej I kl., Trzech Gwiazd Łotewskich I kl. i Order Oficerski francuskiej Legii Honorowej II kl. Ożenił się 8 XII 1922 r. z Julią Sommer. Małżeństwo było bezdzietne. Zmarł K. 27 I 1944 r. w Warszawie i został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim. Żona jego zginęła w rok później, w obozie w Ravensbrück.

 

Bibliografia polskich wydawnictw technicznych za pierwsze dziesięciolecie niepodległości 1918–1928, W. 1929 s. 86, 186; W. Ilustr. Enc. Gutenberga; Album sterników nawy państwa polskiego, W. 1929 s. 106–7 (fot.); European who’s who. Vol. 2: Europe, London b. r. (po 1935); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Olszewicz, Lista strat kultury pol.; Publicystyczne powszechne archiwum biograficzne, W. 1937 s. 80; Who’s who in Central and East-Europe, Zurich 1935–7; – Dwudziestolecie komunikacji w Polsce Odrodzonej, W. 1939 s. 138 (fot.); Dziesięciolecie Polski Odrodzonej. Księga pamiątkowa 1918–1928; Grzymała-Grabowiecki J., Tablice synchronistyczne rozwoju Polski współczesnej, 1918–1933, W. 1934; Historia Stowarzyszenia Elektryków Polskich 1919–1959, W. 1959 s. 18, 33, 46, (fot.), 278, 375, 386–8, 390; Informator o władzach i organach SEP, W. 1939 s. 9, 10, 31, 78, 146; Kalabiński B., Zjazdy Techników Polskich w latach 1882–1917, „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej”, S. D. Historia Techniki i Nauk Technicznych, W. 1963 z. 4 s. 13, 45; Kalendarz informacyjno-encyklopedyczny, W. 1915; Klarner T., Elektrownia Warszawska, W. 1936 s. 40, 93, 96; Klimek K., Powązki, W. 1948 s. 62; Kucharzewski F., Piśmiennictwo techniczne polskie, W. 1921 II 488, 492; Pamiętnik dwudziestolecia Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie 1906–1926, W. 1927 s. 57; Pamiętnik VI zjazdu techników polskich od 11 do 15 września 1912 w Krakowie, Kr. 1914–7 s. 213, 341; Pamiętnik VII Nadzwyczajnego Zjazdu Techników Polskich w Warszawie w roku 1917, W. 1917; Pamiętnik trzydziestolecia Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie 1906–1936, W. 1936 s. 293; Politechnika Warszawska 1915–1925, W. 1925 s. 7; Przyrembel Z., Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie 1898–1938, W. 1938 s. 57, 60; Warszawa, W. 1929 s. 305 (wyd. magistratu); – Cywilna obrona Warszawy we wrześniu 1939, W. 1964; Ivánka A., Wspomnienia skarbowca, W. 1964; Kulski J., Zarząd Miejski Warszawy 1939–1944, W. 1964; Sprawozdanie z Kongresu Międzynarodowego, poświęconego sprawom tramwajownictwa, kolejnictwa dojazdowego i ruchu autobusowego, odbytego w Warszawie 30. 6 – 7. 7. 1930 r., W. 1930 s. 9 (fot.), 35, 47, 96; Sprawozdanie z Ogólnokrajowego Zjazdu w sprawach komunikacji miejscowej, W. 1932; – „Gospodarka elektryczna w Polsce” (W.) 1930 s. 209, 232, 1013, 1080–1, 1935 s. 55, 186; „Monitor Pol.” 1928 nr 146, 1931 nr 120, 121, 1932 nr 66, 148, 204; „Przegl. Elektrotechn.” 1925 nr 9 s. 144, nr 21 s. 380, 1934 nr 13 s. 430 (fot.), 1939 nr 12 s. 624 (fot.), 625–6, 1969 s. 547 (fot.); „Światło i Siła” 1931 nr 4–5 s. 8 (fot.); – Materiały Red. PSB.

Jerzy Kubiatowski

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

inżynieria budowlana, wojna z bolszewikami 1919-1920, działalność niepodległościowa, Wyższa Szkoła Handlowa w Warszawie, Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Krzyż Niepodległości, Ministerstwo Robót Publicznych, szkoła realna w Warszawie, budowa linii kolejowych, inżynieria elektryczna, Stowarzyszenie Elektryków Polskich, Stowarzyszenie Techników Polskich, Związek Zagraniczny Socjalistów Polskich, praca w Magistracie Warszawy, NIEPODLEGŁA polityka, Towarzystwo Kursów Naukowych 1905-1918, NIEPODLEGŁA gospodarka, rządy II RP, Rada Obrony Stolicy, politechnika w Darmstadt, Ministerstwo Komunikacji, Order Trzech Gwiazd (łotewski), Order Korony (włoski), Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem, rząd Prystora, rząd Bartla (1928), rząd Bartla (1929), Order Korony (belgijski), NIEPODLEGŁA komunikacja, studia elektrotechniczne, rząd Świtalskiego, rząd Sławka (1930, pierwszy), rząd Sławka (1930, drugi), rząd Piłsudskiego (1930), tworzenie politechniki, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Państwowa Rada Elektryczna, sejmy II RP, Order Odrodzenia Polski (II RP, komandoria), Order Odrodzenia Polski (II RP, komandoria z gwiazdą), sejm 1930, Straż Obywatelska w Warszawie, dyrekcja Tramwajów Miejskich w Warszawie, Order Legii Honoru (Francja, Wielki Oficer), Zarząd Główny Polskiego Czerwonego Krzyża, Cmentarz Powązkowski w Warszawie - zm. 1941-1950, czasopismo "Przegląd Elektrotechniczny", Związek Polskich Zrzeszeń Technicznych, elektryfikacja Polski, Zjazd Techników Polskich w Warszawie 1917, Stowarzyszenie Techników w Warszawie, Polska Partia Socjalistyczna (pod zaborami), czasopismo "Przegląd Techniczny", czasopismo "Światło i Siła", publikacje o elektrotechnice, publikacje ekonomiczne, brak dzieci (osoby zm. 1901-1950), pochówek w grobie rodzinnym
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

Postaci powiązane

 

Feliks Erlicki

brak danych - 1883 sekretarz
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Lejtes

1901-11-22 - 1983-05-23
reżyser filmowy
 

Ferdynand Goetel

1890-05-15 - 1960-11-24
prozaik
 

Stanisław Kania

1927-03-08 - 2020-03-03
polityk w PRL
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Alfred Rosenblatt

1880-06-22 - 1947-07-07
fizyk
 

Aleksander Safarewicz

1876-09-30 - 1936-09-22
lekarz
 

Stanisław Kościałkowski

1881-10-24 - 1960-09-02
pedagog
 

Stanisław Piasecki

1900-12-15 - 1941-06-12
publicysta
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.